“Azərbaycanın Brüssel formatı ilə bağlı fikirləri məlum olmadıqca, onun bərpası barədə nəsə demək çətin olacaq”. JAMAZ.İNFO xəbər verir ki, bunu politoloq Qarik Keryan deyib.
O qeyd edib ki, danışıqlar prosesi Ermənistanla Aİ-nin aparıcı ölkələri arasında deyil, Ermənistanla Azərbaycan arasında gedir. “Əliyev 2-3 dəfə həmin platformada aparılan danışıqlarda iştirakdan imtina edib. Əliyev növbəti dəvəti qəbul edərsə və müəyyən danışıqlar aparılarsa, o zaman Çarlz Mişelin dedikləri reallığa uyğundur. Lakin hələ də Bakıdan ölkənin Qərb platformasına dönəcəyinə dair rəsmi təminat yoxdur”.
Keryan deyib ki, Rusiya, Türkiyə və Azərbaycan arasında bəzi məsələlərdə konsensus var. “Əsas odur ki, Azərbaycan-Naxıcavan yolu Rusiya tərəfinin nəzarətində olmalıdır. Təbii ki, bu barədə rəsmi deyilməyib, lakin bir çox açıqlamalarda qeyd olunub, hətta Əliyevin müsahibəsində və ya Putin və Lavrovun mühakimələrində də qeyd olunub. Hazırda Qərb üçün prioritet odur ki, bu yol Rusiyanın nəzarəti altında olmasın. Çünki onların əsas məqsədi Ermənistanın maraqlarını qorumaq deyil, Rusiyanın təsir rıçaqlarını məhdudlaşdırmaq və Rusiya Federasiyasının regionda təsirini ləğv etməkdir. İndi əgər Putin, Əliyev və Ərdoğan arasında razılıq olarsa, eyni zamanda Qərb heç bir şəkildə Rusiyanın nəzarəti ilə razılaşmırsa, təbii ki, Ərdoğan və Putin Əliyevə Brüsselə getməməyi məsləhət görəcək, Paşinyanı Moskvaya çağıracaqlar”.
Erməni politoloq hesab edir ki, əgər realistiksə, Moskva platformasında danışıqlar aparmaq düzgündür. “Çünki Qərbin istəkləri nə qədər sakit olsa da, əsas problem olan Rusiyanın təsir probleminə daha çox toxunurlar. Rusiyanın regionda hərbi mövcudluğu var və bu format mövcuddur, danışıqların Moskvada aparılması realdır”.
O qeyd edib ki, hazırda Qərbin çoxlu sayda problemləri var. “Bu gün Qərbin, ABŞ-ın Qırmızı dənizlə bağlı problemləri var. Qəzzada davam edən hərbi əməliyyatlar və Ukraynaya dəstək problemləri də bunlardan biridir. İndiki halda Ermənistan-Azərbaycan sülh prosesi Qərb üçün prioritet deyil, ikinci və ya üçüncü plandadır. Ona görə də Qərbin əsas problemlərinin həllini başqa cəbhələrə buraxacağını və bu regiondakı problemlərin həlli, sülh sazişinin Brüssel və ya Vaşinqton platformalarında imzalanması üçün hər şeyi edəcəyini düşünmək sadəcə olaraq real deyil. Bu gün sadaladığım problemlər onlar üçün birinci dərəcəlidir. Və nəzərə alsaq ki, Rusiyanın bölgədə hərbi mövcudluğu var və hərbi əməliyyatlar üçün müraciət edən tərəf Türkiyə ilə inteqrasiya olunmuş Azərbaycandır, hətta həmin ölkələrin orduları da vahid komandanlıq altındadır, o zaman hesab edirəm ki, Qərb Azərbaycana qarşı heç bir addım atmayacaq. Çünki o, NATO müttəfiqi Türkiyəyə qarşı yönələcək”.
Qarik Keryan əlavə edib ki, Qərb bu gün ikili rol oynayır: “Bir tərəfdən özünü ermənipərəst mövqe tutduğunu göstərir. Digər tərəfdən isə nə Azərbaycana təzyiq edə, nə də müttəfiqi Türkiyəni bezdirə bilər”.
