Sərhəd məsələsində hansı xəritədən istifadə olunacaq? – Bakı susur
Azərbaycan və Ermənistan arasında sərhədlərin delmitasiya və demarkasiyası prosesinin nə zaman başlayacağı sual altındadır. Azərbaycanda bununla bağlı hər hansı bir geniş müzakirələr aparılmasa da, Ermənistanda bütün təbəqələr mövzu ətrafdında gərgin müzbarizə içindədir.
Rusların təklif etdiyi xəritə, Bakı susur
Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl Rusiya prezidenti Vladimir Putin bildirmişdi ki, Azərbaycan və Ermənistan arasındakı sərhədlərin müəyyən edilməsi məqsədi ilə onlarda xəritələr var. Onun sözlərinə görə, həmin xəritələr SSRİ Müdafiə Nazirliyinin Baş Qərargahı tərəfindən tərtib edilib və hazırda arxivdə saxlanılır.
JAMAZ.İNFO xəbər verir ki, ilkin məlumatlara görə, sərhədlərin müəyyən edilməsi üçün Rusiyanın təklif etdiyi xəritə 1920-ci illərə aiddir. Həmin xəritədə isə hansı ərazilərin kimə məxsus olmasının dəqiq detalları qeyd olunub. Moskva bildirib ki, əgər tərəflər bu xəritələr əsasında yola çıxarlarsa, müəyyən güzəştlərə ehtiyac yaranacaq.
Rəsmi Bakı bu xəritələrin konkret olaraq nədən ibarət olduğu barədə hər hansı bir açıqlama vermir. Azərbaycan tərəfi ümumiyyətlə, mövzu ilə bağlı geniş müzakirələr təşkil də etmir. İrəvan tərəfi isə bəyan edir ki, Rusiyanın təklif etdiyi xəritə Ermənistanın faktiki sərhədləri ilə 99 faiz üst-üstə düşür.
“20-ci illərin xəritəsi maraqlarımıza cavab verir”
Ermənistanın Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qrioqoryan deyir ki, iki ölkə arasında demarkasiya və delimitasiya prosesinin başlanğıc nöqtəsi hesab edilən sovet xəritələri ilə bağlı heç bir dəqiq məlumat yoxdur.
Onun sözlərinə görə, Ermənistan və Azərbaycan SSR arasında sərhədlərin müəyyənləşdirilməsi prosesləri məhz 1920-ci illərdən başlayıb. Qriqoryan bildirib ki, sonradan bütün digər xəritələr həmin illərin məlumatları nəzərə alınmaqla tərtib edilib. “Hazırda əlimizdə hər hansı bir xəritə yoxdur. Üçtərəfli işçi qrupu prosesin necə və haradanb başlanmasına dair müzakirələr aparır”.
İrəvan rəsmisi hesab edir ki, 1920-ci illərin xəritələri onlarım maraqlarını təmin edir. “Ermənistan əvvəllər dəfələrlə bəyan etdiyi kimi, demarkasiya və delimitasiya prosesinə hazırdır və Azərbaycan tərəfdən müsbət siqnallar gözləyir”.
“Azərbaycandan torpaqlarımızı tələb etməliyik”
Qarabağda qondarma “müdafiə ordusu”nun rəhbəri olmuş, hazırda Ermənistan Liberal Partiyasının sədri Samvel Babayan isə Azərbaycandan əlavə torpaqların alınmasının tərəfdarıdır. Onun sözlərinə görə, Ermənistanın ərazisi 31200 kvadrat kilometr olub, hazırda isə 29800 kv.km-dir. “Biz danışıqlarda 1928-1929—cu illərin xəritəsini önə çəkməliyik. Çünki həmin xəritəyə əsasən Ermənistanın ərazisi 31200 kvadrat kilometr olub. Hazırda 1400 kv.km itkimiz var. Onu Azərbaycandan geri almalıyıq”.
Babayan bir qədər də irəli gedərək iddia edib ki, hazırda 1940 və 1974-cü ilin xəritələri də var. “Həmin xəritələrdə qeyd olunan bəzi əraziləri bir türklərə qoyun otarmaq üçün vermişik. Onlar da gedib bunu sənədləşdirib, öz adalarına ediblər. İndi deyək ki, bu torpaqlar onlarındır?
O jurnalistin “uduzan tərəf bizik, güzəştə getməliyik” sualına cavab olaraq deyib ki, belə bir şey yoxdur. “Biz uduzmamışıq. Paşinyan və ya bir digəri uduza bilər, amma xalq uduzmayıb”.
Separatçilarin nümayəndəsi daha sonra bir iddia ilə də çıxış edib. O deyib ki, guya, 1992-ci ilə qədər Azərbaycan Ermənistandan çoxlu torpaq sahələri alıb. “1992-ci ildək Azərbaycan Ermənistanın İcevan və Noyemberyan rayonlarından böyük ərazilər alıb. Onları tələb etmək lazımdır”.
“Paşinyan heç bir sənədə imza atmayacaq”
Samvel Babayan deyib ki, Nikol Paşinyana vaxt lazımdır. Ona görə də, Ermənistanın baş naziri yaxın zamanlarda heç bir sənədə imza atmayacaq. “Paşinyan həmin sənədlərə o zaman imza atacaq ki, buna ehtiyacı yaranacaq. Demarkasiya-delmitasiya prosesi 10-20 il uzanacaq. Hazırda ortada heç bir sənəd yoxdur. Olmayan sənədə necə imza atacaq? Sioz deyirsiz ki, noyabrın 9-da hansısa sənəd imzalanacaq. Həmin vaxta çox qalmayıb. Özünüz hər şeyi görəcəksiz”.
